Het is een complex onderwerp, maar gelukkig hoeft niemand registeraccountant, accountant of belastingdeskundige te zijn om het te begrijpen. Het doel is niet dat, maar om inzicht te bieden in bedrijfsgegevens, die gebruikt kunnen worden om aandelen te analyseren. Je kunt natuurlijk een aandeel kopen omdat het "een goed verhaal heeft", maar dat heet speculatie. Je kunt ook technische analyse gebruiken, waarbij je de koersbewegingen van aandelen onderzoekt. Fundamentele analyse is de studie van de financiële gegevens van een bedrijf. Hiervoor zijn een balans en winst-en-verliesrekening nodig, die bedrijven moeten publiceren in hun kwartaal- of jaarverslagen.
Het analyseren van de balans en de winst-en-verliesrekening heeft onder meer tot doel om op basis van de bedrijfsgegevens te bepalen of de activiteiten en processen van de onderneming in stand kunnen worden gehouden en de resultaten kunnen worden verbeterd. U moet antwoord krijgen op de vraag of de indicatoren verbeteren, of de winstgevendheid toeneemt, of er waarde wordt gecreëerd, enzovoort. Naast kortetermijnfluctuaties, periodes van manie en paniek, bestaat er een positieve relatie tussen het winstgevend vermogen van een bedrijf en de aandelenkoers. Als de markt oordeelt dat een bedrijf zal floreren, zal dit zich meestal uiten in een stijging van de aandelenkoers. In het beste geval zal dit ook tot uiting komen in de balans en de winst-en-verliesrekening.
Balans en winst-en-verliesrekening: waar vindt u gegevens?
Ik zal de tekst aanzienlijk vereenvoudigen om het onderwerp begrijpelijker te maken. Ik zou erkende accountants willen vragen om het artikel met deze kennis in gedachten te lezen.
Normaal gesproken beginnen de balans en winst-en-verliesrekeningen met een uitleg van de concepten. Daar ga ik nu echter niet mee beginnen, omdat ik graag wil dat de lezer de hele gedachtegang met me meeneemt. En daarvoor zijn databronnen nodig, anders verwordt het onderwerp balans en winst-en-verliesrekening tot een onbegrijpelijke verzameling concepten.

Elk land heeft zijn eigen systeem voor het opslaan en publiceren van financiële verslagen. Zo zijn in Hongarije de financiële gegevens van bedrijven openbaar en zijn elektronische verslagen beschikbaar op de website van het Ministerie van Justitie:
Buitenlandse gegevensbronnen
Gegevens over Amerikaanse bedrijven zijn op veel plaatsen te vinden; er zijn talloze sites die zich hierin specialiseren. Ik noem er een paar die ik zelf gebruik:
- Edgar-database: de website van de Amerikaanse Securities and Exchange Commission, waar beursgenoteerde bedrijven officieel hun jaarrekening moeten uploaden. Uiteraard zijn hier ook andere soorten documenten te vinden, zoals obligatie-uitgiftes, zaken met betrekking tot managementwisselingen, enz. De 10-Q-aanduiding heeft betrekking op kwartaalrapportages en de 10-K-aanduiding op jaarverslagen.
- Investopedia: niet zozeer een dataprovider, maar meer een soort verklarende woordenlijst die diverse afkortingen en technische termen uitlegt. Vaak zijn er ook video-uitleg, wat het begrip aanzienlijk vergemakkelijkt.
- iO Charts: Ik hoef niet uit te leggen waarom het in de lijst is opgenomen. Het gaat om de grafieken, waaruit de trend in één oogopslag af te lezen is. Visueel is het voor het geoefende oog vaak gemakkelijker om te verwerken wat het ziet, en het vult de enorme aantallen goed aan.
- Fiscaal.ai: de beste website voor aandelenselectie op de markt, met relatief vriendelijke prijzen. Hij kan geweldige grafieken maken, die ik gebruik voor iO Charts voor voorraadanalyses.
- Gurufocus: biedt een enorme hoeveelheid data, die gedownload kan worden in XLS- en PDF-formaat. De site is moeilijk te gebruiken, je moet er even aan wennen en de premium service is vrij duur.
- Morningstar:Ik noem dit omdat klanten van Interactive Brokers gratis toegang hebben tot Morningstar-analyses met financiële gegevens.
- Fins: hoewel het geen cashflowgegevens verschaft, bevat het wel een hoop indicatoren, heeft het een aantal extraatjes en is het helemaal gratis.
Over het algemeen denk ik dat er voor balansen en winst-en-verliesrekeningen niet echt één pagina is waar alle benodigde gegevens beschikbaar zijn. Niet in de laatste plaats omdat het aantal verschillende indicatoren bijna eindeloos is.
Balans en winst-en-verliesrekening: waar gaat het over en waar is het goed voor?
Het is belangrijk om te weten dat wanneer het onderwerp balans en winst-en-verliesrekening ter sprake komt, dit in dit artikel uitsluitend in de context van bedrijfsanalyse wordt besproken. Ik richt me specifiek op de perspectieven van beleggers op de aandelenmarkt, in plaats van op de benadering van een accountant of boekhouder.
Voor degenen die bedrijven willen analyseren, raad ik het boek van Thomas R. Ittelson ten zeerste aan (Thomas R. Ittelson - Financiële overzichten: een stapsgewijze handleiding voor het begrijpen en opstellen van financiële rapporten). Het is een vrij moeilijk boek om te lezen, maar het is de moeite waard om het eens door te lezen.
De balans en winst-en-verliesrekening zijn belangrijk omdat u alleen weloverwogen beslissingen kunt nemen als u informatie over het bedrijf hebt. Het is het Zwitserse zakmes van fundamentele beleggers, een 'woordenboek' waaruit u de essentie kunt afleiden. Zonder dit woordenboek zou u blindelings tussen bedrijven moeten kiezen. Omdat u beleggingsbeslissingen met betrekking tot aandelen neemt voor minimaal 5-10 jaar, is het interpreteren van de balans en winst-en-verliesrekening essentieel. Het spreekt voor zich dat de onderliggende fundamentele gegevens voor u niet relevant zijn als u speculeert of intraday handelt.
Hoe ziet de boekhoudkundige balans eruit?
De balans is een document waarin de activa van een onderneming worden geregistreerd. Volgens de definitie van Wikipedia: “De boekhoudkundige balans is een overzicht dat de samenstelling van de activa (activa) van een onderneming weergeeft, evenals de financieringsbron voor deze activa (passiva) op een bepaald moment."
De balans bestaat uit twee delen: de passiefzijde en de actiefzijde. De eerste kant laat zien waar het geld vandaan komt, bijvoorbeeld eigen vermogen, schulden, aandelenemissies, enz., en de tweede kant laat zien waaraan het geld is uitgegeven. Het wordt een balans genoemd omdat beide in evenwicht moeten zijn. De actiefzijde wordt activa genoemd, terwijl de passiefzijde de passiva en het eigen vermogen zijn, wat het totaal is van de vorderingen en het eigen vermogen. De passief- en actiefzijde moeten overeenkomen en geven in principe een actuele stand van zaken weer.
Wat is een winst-en-verliesrekening?
De winst-en-verliesrekening toont het verschil tussen de opbrengsten en de kosten over een bepaalde periode. Als deze positief is, maakt het bedrijf winst, als deze negatief is, lijdt het verlies. Ik kan het ook zo zeggen: de winst-en-verliesrekening geeft informatie over het vermogen van het bedrijf om winst te genereren. Beleggers bepalen deze informatie doorgaans door verschillende financiële ratio's te berekenen. Maak je geen zorgen, er zit bij ons geen ingewikkelde wiskunde achter; de dataleveranciers geven je simpelweg de berekende waarden terug.
U kunt financiële gegevens bijna altijd vinden onder het tabblad Financiën. De balans is de balans en de winst-en-verliesrekening is de winst-en-verliesrekening. Ik wil u er hierbij op wijzen dat u vaak verschillende gegevens op verschillende websites zult tegenkomen. Dit kan vooral problematisch zijn als er complexe formules worden berekend, omdat de gegevens in dat geval exponentieel kunnen worden vervormd. Controleer ALTIJD de cijfers van meerdere bronnen, vertrouw nooit op de gegevens van één website.
Gebruik van de balans en de winst-en-verliesrekening
Laten we eens kijken naar een voorbeeld van de balans en de winst-en-verliesrekening. Maar voordat u met de analyse begint, wil ik graag uw aandacht vestigen op een paar dingen, omdat het allemaal verwarrend kan zijn:
- Op welke tijdsperiode hebben de getallen betrekking? Het is belangrijk om te kijken of u naar een jaarlijkse of kwartaalverdeling kijkt. Sommige bedrijven, zoals belastinggerelateerde bedrijven zoals H&R Block (HRB), behalen het grootste deel van hun omzet in één kwartaal. Bedrijven in cyclische sectoren hebben cijfers die fluctueren over een economische periode van meerdere jaren. Dit zijn meestal bedrijven in de industriële of mijnbouwsector.
- Hoeveel jaar aan gegevens zijn beschikbaar? Betere dataleveranciers leveren data die 20-30 jaar teruggaan en vragen daar een vergoeding voor. Dit is belangrijk, omdat dit de enige manier is om trends te schatten.
- Wat staat er in de kolomkop? Het is belangrijk dat de numerieke waarde het getal is dat u in de gegeven rij ziet: duizend, miljoen, miljard, en ook de valuta waarin deze is weergegeven.
- Waarden tussen haakjes geven negatieve getallen weer. Bepaalde items moeten worden afgetrokken, niet toegevoegd.
Een ander veelvoorkomend probleem is dat sommige bedrijven op meerdere beurzen genoteerd staan, wat betekent dat je hun gegevens in verschillende valuta's kunt zien. Een goed voorbeeld hiervan is Evolution Gaming, dat ik ook heb geanalyseerd (Evolution AB-analyse), dat zowel aan de Zweedse als de Amerikaanse beurs genoteerd staat, worden de cijfers in het eerste geval weergegeven in Zweedse kronen (SEK) en in het tweede geval in Amerikaanse dollars (USD). Omdat 1 USD ongeveer 10 SEK is, is het heel gemakkelijk om de cijfers verkeerd te interpreteren en een fout in de orde van grootte te maken.
Interpretatie van de balans en de winst-en-verliesrekening
De onderstaande afbeelding toont de activa- en passivazijde van de balans en winst-en-verliesrekening van Evoluting AB (EVVTY). Helaas paste het niet in de afbeelding, maar zoals ik al eerder zei, zijn de totale activa plus het totale eigen vermogen en de passiva gelijk, namelijk 5964.8 miljoen USD, dus de balans blijft in evenwicht.

💡Om het makkelijker te maken om te begrijpen hoe het werkt, geef ik je een eenvoudig voorbeeld. Evolution AB (EVVTY) koopt een auto zodat IT-specialisten naar elke locatie kunnen gaan. De auto kost 20000 USD. Vanuit boekhoudkundig perspectief gebeurt er niets anders dan dat de aankoopprijs van de auto wordt afgetrokken van de beschikbare liquide middelen aan de activazijde, terwijl de auto voor hetzelfde bedrag wordt toegevoegd aan de voorraadcategorie aan de activazijde. Met andere woorden, we hebben twee activa uitgewisseld. De situatie zou anders zijn als het bedrijf de auto op krediet zou kopen. In dat geval zou een lening ter waarde van 20000 USD aan de bronzijde verschijnen, terwijl de auto als activum aan de activazijde zou verschijnen. Ik zal niet elke regel doornemen, ik zal alleen de belangrijkste punten markeren.
Activa
- Vaste activa: Activa die de bedrijfsvoering op de lange termijn, langer dan een jaar, ondersteunen. Voorbeelden hiervan zijn productielijnen, de grond die bij het fabrieksgebouw hoort, het onroerend goed daarop, voertuigen, enz.
- Immateriële activa: Er zijn materiële activa, die je daar pakt, en immateriële activa, die het tegenovergestelde zijn. Ze dienen de bedrijfsactiviteiten direct en permanent en zijn niet financieel van aard. Bijvoorbeeld: intellectuele producten zoals knowhow, patenten, software, zakelijke activiteiten of goodwill, enzovoort.
- Vlottende activa: Activa die op korte termijn worden verhandeld in de productiecyclus van het bedrijf, d.w.z. ze zijn vlottend. Dit kan contant geld of gelijkwaardige kortlopende instrumenten zijn, zoals voorraden, vorderingen, enzovoort. Wat hier thuishoort, kunt u aflezen uit de afzonderlijke regels van de balans.
📌Praktisch voorbeeld: Met betrekking tot immateriële activa moeten we goodwill aanpakken, zoals klantloyaliteit, merkwaarde, marktaandeel en managementexpertise. Dit zijn activa die niet kunnen worden aangeraakt of afgeschreven (software is bijvoorbeeld ook een immaterieel actief, maar kan wel worden afgeschreven). Een hoge goodwill vormt vaak een probleem wanneer een bedrijf te veel overnames doet, waarvoor het veel meer betaalt dan de reële waarde. In dergelijke gevallen wordt goodwill afgeschreven, wat een aanzienlijke waardevernietiging voor de aandeelhouder betekent.

In de afbeelding hierboven ziet u de verandering in de waarde van de activiteiten en goodwill van AT&T Inc. (T). Het bedrijf met een marktkapitalisatie van 200 miljard dollar zag zijn activiteiten en goodwill in drie jaar tijd dalen van 146 miljard dollar naar 68 miljard dollar, een daling van 78 miljard dollar! Dat is meer dan een derde van de waarde van het bedrijf, en het is geen toeval dat de aandelenkoers toen ook kelderde.
Passiva en eigen vermogen
- Eigen vermogen: Het bedrag dat de eigenaren betaald hebben bij de oprichting van het bedrijf, of ontvangen hebben bij een kapitaalverhoging, of voor de uitgifte van aandelen. In ruil voor de aankoop van de aandelen ontvangt de investeerder een belang, oftewel eigendom, in het bedrijf. Ook de ingehouden winsten uit voorgaande jaren (die negatief kunnen zijn) worden hierbij meegerekend.
- Langlopende schulden: De tegenpost van vaste activa is een schuld met een looptijd van meer dan 1 jaar.
- Kortlopende schulden: Tegenpost van de vlottende activa zijn vorderingen met een looptijd korter dan 1 jaar of die binnenkort aflopen.
📌Praktisch voorbeeld: Langlopende schulden zijn in feite schulden. Helaas zijn er veel zombiebedrijven actief op de markt met enorme schulden, zoals telefoonmaatschappijen en de oliesector, maar zelfs farmaceutische bedrijven hebben hier last van. Dit is zeer gevaarlijk, want tijdens een recessie, wanneer de inkomsten opdrogen, moet de schuld toch worden betaald, en de rentetarieven veranderen vaak op dat moment. Bovendien is het moeilijk om schulden te herfinancieren tegen een hogere rente, wat al tot de ondergang van veel bedrijven heeft geleid.

In de afbeelding hierboven ziet u de schuld van Exxon Mobile (XOM). De crisis van 2020 is de periode waarin de COVID-pandemie ten einde kwam. Ik heb al vaker over oliemaatschappijen geschreven, maar de cijfers laten duidelijk zien hoe de schulden enorm zijn gestegen en de omzet is gekelderd. Ik heb ook de verhouding tussen nettoschuld en EBITDA in de grafiek opgenomen, die later zal worden besproken. Uiteraard kunt u deze ook terugvinden in de balans en winst-en-verliesrekening van een bedrijf.
Regels in de winst-en-verliesrekening
De winst-en-verliesrekening bevat altijd de resultaten van het voorgaande jaar. Vaak wordt ook de verandering ten opzichte van het voorgaande jaar weergegeven, meestal als percentage. In de winst-en-verliesrekening van Evolution AB (EVVTY), zoals weergegeven in de afbeelding, zijn de regels als volgt:
- Winst: De totale omzet van het bedrijf. Deze wordt meestal verder uitgesplitst in verschillende posten, zoals omzetgroei, kosten per omzet, enz. Door alle kosten af te trekken, houdt u de bedrijfswinst over.
- Bedrijfsresultaat: Ook verkoop- en marketingkosten, administratie-, onderzoeks- en ontwikkelingskosten en andere bedrijfskosten moeten van de brutowinst worden afgetrokken.
- Winst vóór belastingen (EBIT): In het Engels wordt EBIT meestal ook met het belastingtarief aangegeven. Het verschil tussen beide is de winst na belastingen voor het lopende jaar/kwartaal.
- Bedrijfskosten: De totale kosten die gepaard gaan met de exploitatie van een bedrijf. Dit kan uit veel zaken bestaan, zoals personeels- of vastgoedkosten, afschrijvingen, amortisatie, onderzoek en ontwikkeling, enz. Dit is in principe een zeer goede indicator van de kostenstructuur van een bedrijf.
- Rentelasten: De cijfers tonen zulke lage aantallen dat het bedrijf praktisch geen schulden heeft.

Data-analysesites tonen meestal ook allerlei andere statistieken, zoals winst per aandeel, contanten, dividenden en verschillende rendementen. De hoofdcategorieën kunnen verder worden onderverdeeld in subcategorieën. Als u geïnteresseerd bent, kunt u bijvoorbeeld eens kijken naar Finchat.io.
📌Praktisch voorbeeld: Je kunt marges berekenen aan de hand van bovenstaande cijfers. Waarom zijn marges belangrijk? Omdat ze laten zien hoe effectief een bedrijf zijn activiteiten kan prijzen en hoeveel kapitaal het nodig heeft om zijn bedrijf draaiende te houden. Hoe hoger de marges, hoe beter. Hoge winstmarges zijn ook gunstig in tijden van hoge inflatie, want als een bedrijf de kosten niet kan doorberekenen aan de consument, moet het deze zelf absorberen. Bedrijven met een sterk concurrentievoordeel zullen deze uiteraard doorberekenen, maar zo niet, dan is het van groot belang dat het 5% inflatie moet absorberen van een brutomarge van 100% of 30%. Ook belangrijk zijn de nettomarge na belastingen en de FCF-marge (vrije kasstroom). De eerste laat zien hoeveel geld het bedrijf overhoudt na belastingen, en de laatste hoeveel geld het moet genereren.

In principe streef ik er altijd naar om binnen een sector bedrijven te kiezen als investeringsdoelwit die hogere marges hebben dan hun concurrenten. Met andere woorden: de balans en de winst-en-verliesrekening kunnen worden gebruikt om de kwaliteit van het bedrijf te bepalen en op de lange termijn extra rendement (of geld) te genereren.

Wat kunt u aflezen uit de regels van de balans en de winst- en verliesrekening?
Nu je bekend bent met de theoretische basis, is het goed om te weten waar dit allemaal goed voor is. Vooral om bepaalde dingen in de uitspraken te herkennen. In principe moet je letten op de trend; er zijn geen harde waarheden, maar als de cijfers constant een verslechterende richting aangeven, of als sommige indicatoren te hoog of te laag zijn, dan moet je achterdochtig zijn. Laten we eens kijken naar enkele voorbeelden van het bovenstaande.
Toenemend kassaldo: Als er constant meer geld is, is dat toch een goed teken? Ja, en nee. Als je een continue stijging ziet in de cashflow, betekent dit dat het bedrijf een "melkkoe" is, wat betekent dat het winst kan genereren en het geld daaruit kan vergaren. Dit is prettig vanuit het oogpunt van winstgevendheid van het bedrijf op de lange termijn, maar er moet wel iets met dit geld gebeuren. Het geld kan worden uitgekeerd in de vorm van dividend of worden geherinvesteerd in productieve activiteiten, of het kan eventuele leningen aflossen. Veel "extra" geld kan de weg vrijmaken voor de inkoop van eigen aandelen, wat een koersverhogend effect kan hebben. Het is echter ook mogelijk dat het bedrijf niet weet wat het met het geld aan moet, of op het punt staat een overname te doen en het daarom aan het vergaren is.

Hoge verhouding tussen materiële vaste activa en totale activa: Dit zijn fysieke activa, die doorgaans als een significante post op de balans van productiebedrijven worden vermeld. Als dit niet het geval is, is daar altijd een reden voor, die apart moet worden gecontroleerd. Hetzelfde geldt andersom: in het geval van een dienstverlenend bedrijf moet het aandeel immateriële activa hoog zijn.

Hoge immateriële activa: Het tegenovergestelde van de vorige: een verzameling immateriële activa, licenties, software, handelsmerken, enzovoort. Voor softwarebedrijven is het logisch dat dit hoog is, maar voor een vastgoedbeheerder zou ik kijken wat deze categorie inhoudt.
Balans en winst- en verliesrekening: Krediet en schulden
Dit is een complexer onderwerp, maar de kern ervan is dat een bedrijf met schulden zijn vermogen om op de lange termijn winst te genereren aanzienlijk kan verminderen. Er zijn verschillende redenen om te lenen. Als het de dagelijkse operationele kosten dekt, is het meestal een groter probleem dan wanneer de lening nodig is voor uitbreiding of het vergroten van de fabriek, dan is het acceptabeler. Veel bedrijven gebruiken krediet als een soort "kapitaalhefboom", ze verkrijgen goedkoop geld in een omgeving met lage rentetarieven en gebruiken het om uitbreiding te financieren. Een mogelijke bron van inkomsten is wanneer het bedrijf kapitaal verkrijgt via aandelenverwatering (aandelen verkopen aan nieuwe investeerders, waardoor het eigendom van bestaande eigenaren afneemt). Er zijn bedrijven waar dit proces in hun bedrijfsvoering is ingebouwd, zoals vastgoedbeheerders, nutsbedrijven, enz. Je komt het meestal tegen bij bedrijven waar de activiteit investeringen vereist.

Het is belangrijk om te overwegen wanneer de leningen die u hebt afgesloten, aflopen. Het kan zijn dat dit over 10 jaar gebeurt en dat tot die tijd alleen de rente hoeft te worden terugbetaald, of dat het volledige bedrag in een bepaald jaar moet worden terugbetaald. Een bedrijf kan nog steeds levensvatbaar zijn met een hoge schuldenlast, bijvoorbeeld AT&T (T) kampt al jaren met aanzienlijke schulden, en gelukkig gaat het goed met het bedrijf. Een tegenvoorbeeld zijn fondsbeheerders: hun schulden zijn doorgaans bijna nul, bijvoorbeeld T. Rowe Price Group (TROW).
📌Praktisch voorbeeld: Ik geef in principe de voorkeur aan bedrijven met een negatieve nettoschuld, wat betekent dat de liquide middelen groter zijn dan de langlopende verplichtingen. Dit betekent dat het bedrijf zijn verplichtingen op elk moment zou kunnen betalen, maar dat het dat niet doet omdat krediet om de een of andere reden, bijvoorbeeld vanwege de lage rente, gunstig voor het bedrijf is. In dit opzicht zijn fondsbeheerders uitmuntend, hun model is zeer niet-kapitaalintensief en ze genereren veel liquide middelen, waardoor ze bijna nooit schulden hebben. Ik schreef hierover toen ik de bovengenoemde fondsbeheerder analyseerde: TROW-aandelenanalyse
Financiële indicatoren die kunnen worden berekend op basis van de balans en de winst-en-verliesrekening
Ik heb een afbeelding van Finviz bijgevoegd om te laten zien uit hoeveel indicatoren je kunt kiezen. Verschillende websites voor aandelenanalyses komen graag met allerlei geaggregeerde waarden, scores genaamd, maar die zijn nog steeds niet erg goed in het voorspellen van de toekomst. Ik heb een paar veelgebruikte basisindicatoren uitgelicht. Maar er zijn er sowieso wel zeshonderdvijftig andere op internet te vinden; iedereen gebruikt degene die hij of zij het nuttigst vindt.

De basis van al deze indicatoren is dat investeerders willen weten hoeveel een bedrijf waard is, met andere woorden, wat de waardering ervan is. Ik zal er een aantal presenteren:
P / E: geeft de waardering van de aandelen van een bedrijf weer, in feite een koers-winstverhouding. Als de koers-winstverhouding bijvoorbeeld 15 is, betekent dit dat het bedrijf zijn waarde in 15 jaar zou terugverdienen met de huidige constante, niet-groei-gerelateerde winst. In werkelijkheid zijn er veel problemen met de koers-winstverhouding: hij geeft geen correcte waardering weer, kan worden vertekend, bijvoorbeeld door de inkoop van eigen aandelen of op andere manieren, en wordt doorgaans niet gebruikt door banken en vastgoedbeleggingsfondsen. We hebben dit probleem uitgebreid beschreven in een eerder artikel: Gebruik van EPS- en PE-indicatoren

Zou u liever iets anders willen dan de koers/winstverhouding?
P/B: vergelijkt de marktkapitalisatie van het bedrijf met de boekwaarde van het bedrijf. De logica is vergelijkbaar met die van de koers-winstverhouding. Als de koers-boekwaardeverhouding 5 is, is de totale waarde van de aandelen vijf keer de waarde van het eigen vermogen van het bedrijf zoals dat in de boeken staat. Dit type maatstaf is al lange tijd nuttig en kan ook worden geassocieerd met een van de strategieën van misschien wel 's werelds beroemdste investeerder, Warren Buffett, en staat in het Engels bekend als: "SigarenpeukHet probleem is dat een aanzienlijk deel van de waarde van moderne dienstverlenende en IT-bedrijven bestaat uit immateriële activa. Hierdoor zijn deze activa lastig te gebruiken voor de waardering van veel bedrijven.
P / SVergelijkbaar met de vorige maatstaven, maar deze vergelijkt de marktwaarde van het bedrijf met de omzet. De logica is dezelfde als voorheen: als de koers/winstverhouding 10 is, kan het bedrijf in 10 jaar evenveel omzet genereren als zijn waarde. Het is duidelijk dat we geen conclusies kunnen trekken uit alleen de omzet. We weten bijvoorbeeld niet of het bedrijf winstgevend is, of de winst groeit, hoe efficiënt het produceert, enzovoort.
ROE, ROI, ROA Rendement op activa: Elke ratio voor rendement op activa geeft het rendement weer dat het bedrijf heeft behaald, gebaseerd op een bepaalde balanscategorie. Bij ROE is dit gebaseerd op het eigen vermogen, bij ROI op het geïnvesteerde kapitaal, en bij ROA op de totale activa. Als de activa bijvoorbeeld 100 USD bedragen en de winst na belastingen 10 USD, dan bedraagt de ROA 10%, enzovoort.

Schuld en liquiditeit
Schuldenindicatoren: Ze hebben de neiging om veel verschillende waarden aan schulden toe te kennen en daar een ratio van te maken. Een van de grootste problemen van bedrijven is de schuldenlast. De last hiervan hangt sterk af van de rentestand; het is belangrijk of er 2% of 10% rente over de schuld wordt betaald. Een dergelijke ratio is de schuld/eigen vermogen-ratio, waarbij de hoeveelheid schuld wordt vergeleken met het eigen vermogen. De andere is de nettoschuld/winst vóór belastingen. Nettoschuld is niets meer dan de aftrek van geld van schuld.
Liquiditeitsindicatoren: Liquiditeitsratio's geven aan hoe solvabel een bedrijf is. De current ratio vergelijkt de vlottende activa met de kortlopende schulden. De quick ratio gebruikt een vergelijkbare, maar ingewikkeldere formule, die u hier kunt zien: Snelle verhoudingEen waarde van 1 wordt doorgaans als goed beschouwd. Onder de 1 kan het bedrijf zijn kortetermijnschulden niet dekken en boven de 1.5 kan of wil het bedrijf niets doen met het opgebouwde geld.
Ik wil graag een paar empirische voorbeelden toevoegen aan de bovenstaande indicatoren. Eén daarvan is dat sommige aandelenselectiesites negatieve getallen weergeven, terwijl andere de waarden helemaal niet weergeven. Dit kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld doordat de meeste indicatoren uit wiskundige delingen bestaan. Als de noemer een nul of een negatief getal bevat, kan de deling niet worden uitgevoerd of resulteert dit in een betekenisloos resultaat.
Waar zit er een truc in de balans- en winst-en-verliesrekeninggegevens? Welke uitzonderingen zijn er?
Ten eerste werkt de boekhouding volgens bepaalde regels, die zijn vastgelegd in de wetgeving van de betreffende staat. In Europa heet deze standaard IFRS en in de VS GAAP. Waar deze niet wordt gevolgd, wordt het non-GAAP genoemd. Dit kan tot verwarring leiden; het grotere probleem is dat wat boekhoudkundig correct is, in de praktijk niet per se gunstig is.
Het management van een bedrijf kan bijvoorbeeld winst inhouden, vooral als de beloning van leidinggevenden gekoppeld is aan een bepaalde winstmaatstaf. Ze kunnen hun ontwikkeling uitstellen, wat de winstgevendheid van het bedrijf op de lange termijn kan schaden, maar de resultaten op de korte termijn kan verbeteren. De verkoop van componenten heeft een vergelijkbaar verstorend effect. De verkoop van een fabriek verschijnt bijvoorbeeld aan de winstzijde voor bijvoorbeeld $ 5 miljard. Deze fabriek had een jaarlijkse winstcapaciteit van $ 500 miljoen, maar is in het lopende jaar verdwenen. Dit vertegenwoordigt een eenmalige winst van $ 4.5 miljard, wat de huidige cijfers verbetert in ruil voor toekomstige winstverliezen.

De balans en de resultatenrekening laten niet alles zien.
Er zijn ook problemen die voortvloeien uit de manier waarop boekhouding werkt. Zo houdt boekhouding geen rekening met alternatieve kosten. Dit betekent voor de belegger dat als u uw geld investeert in optie A, u het rendement op optie B verliest. Stel, u opent een schoenenwinkel met 1 miljoen dollar en deze levert 100 dollar op. Als u hetzelfde bedrag bijvoorbeeld in staatsobligaties investeert, dan zou uw winst bij een rente van 6% 60 dollar zijn. Met andere woorden, het verschil is in werkelijkheid slechts 40 dollar.
Er zijn veel bedrijven die veel onderzoek en ontwikkeling doen, zoals halfgeleiderfabrikanten of farmaceutische bedrijven. Deze kosten worden afgeschreven in een bepaald boekjaar, hoewel de impact ervan jaren kan beslaan. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor het positieve rendement van een reclamecampagne. Het is ook belangrijk om de hoogte van de kapitaaluitgaven te vermelden. Dit is de essentie van hoeveel kapitaal een bedrijf moet herinvesteren om toekomstige resultaten te behalen.
Dit wordt niet in dezelfde boekhouding opgenomen als de bedragen die aan onderzoek en ontwikkeling zijn uitgegeven. Sommige bedrijven zijn echter gedwongen om zich continu te ontwikkelen, bijvoorbeeld Intel (INTC) besteedt jaarlijks 20 miljard dollar aan onderzoek en ontwikkeling, maar hetzelfde geldt voor de ontwikkeling van medicijnen, waaraan gemiddeld ruim 2 miljard dollar wordt uitgegeven. Zonder deze middelen zouden farmaceutische bedrijven hun winstgevendheid niet kunnen behouden.
De balans en winst-en-verliesrekening en de waardecreatie van ondernemingen
Ik zal het in deze alinea alleen hebben over de waardecreatie van bedrijven. Het is erg belangrijk hoe een bedrijf de gegenereerde winst gebruikt. Vanuit het perspectief van de eigenaar zijn er waardecreërende en waardevernietigende activiteiten, en de eerste is uiteraard gunstig voor de aandeelhouder. Dit is vrij lastig om in één oogopslag af te lezen uit de regels van de balans en de winst-en-verliesrekening:
- inkoop van eigen aandelen: Enerzijds heeft het een koersverhogend effect op de lange termijn, anderzijds hoeft er geen dividend te worden uitgekeerd over de ingekochte aandelen. Een ander effect is dat het de winst per aandeel verhoogt, wat de koers-winstverhouding verlaagt. Maar in het geval van een aandeel dat duur wordt uitgevoerd, d.w.z. een aandeel dat boven de reële waarde van het bedrijf wordt verhandeld, kan de inkoop van eigen aandelen ook waardevernietigend zijn. De legendarische vorm van deze techniek is goedkope inkoop, dure uitgifte: Harry Earl Singleton
- dividenduitkering: Het bedrijf kan een deel van het geld aan de eigenaren uitkeren. Er schuilt een onderliggende "mystiek" achter dividenden: alleen wat het bedrijf heeft geproduceerd, kan worden uitgekeerd, maar ik kan een tegenvoorbeeld geven. Natuurlijk kan het uitkeren van dividenden ook betekenen dat het bedrijf het gegenereerde geld niet efficiënt kan gebruiken.
- investeringen ter ondersteuning van organische groei of procesontwikkeling en -optimalisatie: Er zijn veel manieren om extra winst te genereren, waaronder kostenbesparingen, procesoptimalisatie en allerlei investeringen. De effectiviteit hiervan is in het heden moeilijk te beoordelen; de toekomst geeft meestal uitsluitsel over de vraag of ze succesvol zijn.
- schuldvermindering: Het is goed voor een bedrijf om zijn schulden te verminderen om twee redenen. Ten eerste betekent het dat er minder rente wordt betaald over een lager bedrag, en ten tweede leent het bedrijf het normaal gesproken om waardecreërende investeringen te financieren.
Balans en winst- en verliesrekening: boekhoudkundig mijnenveld van aandeleninkopen en aandelenverwatering
Aandeleninkoop is niet gratis voor het bedrijf, omdat het deze tegen de gegeven prijs op de markt moet kopen. Ze worden daarom vanzelfsprekend opgenomen in de juiste regel van de balans en winst-en-verliesrekening. Aandeleninkoop is voordelig wanneer de koers laag is, terwijl aandelen verwaterd moeten worden wanneer de koers hoog is.
Aandeelhouders zijn dol op aandeleninkopen omdat ze de aandelenkoers opdrijven. Veel statistieken worden berekend op basis van hoeveel iets, zoals omzet of winst, uit één aandeel haalt. Bedrijven die op grote schaal eigen aandelen inkopen, worden vaak kannibalenbedrijven genoemd.

📌Praktisch voorbeeld: De aandelen van het bedrijf kunnen niet alleen verwateren door aandelen uit te geven, maar ook door het management onrealistische optievergoedingen te geven. Dit zijn aandelenpakketten met een vaste prijs die extra aandelen creëren, d.w.z. het totale aantal aandelen verhogen en daarmee het salaris van het management aanvullen. Hoe verdoezelen ze dit? Natuurlijk, door aandelen terug te kopen. Als de waarde hoger is dan de optievergoeding van het management, lijkt het slechts op een kleine aandeleninkoop. Het is altijd een waarschuwingssignaal als je dit ziet. Een goed voorbeeld hiervan is Veeva Systems (VEEV), dat zijn leidinggevenden verwent met buitensporig hoge bonussen. Je kunt de percentages zien als een percentage van de omzet.
💡Het is vaak lastig om dit in de winst-en-verliesrekening te verantwoorden; meestal worden de operationele kosten wel vermeld, terwijl in de balans het eigen vermogen toeneemt, maar niet op een aparte regel verschijnt. In de kasstroomoverzicht is dit echter wel het geval, dus het is de moeite waard om hiernaar te kijken.
Lees tussen de regels door!
Het grootste probleem hiermee is dat ze relatief moeilijk af te lezen zijn uit de balans en winst-en-verliesrekening. In veel gevallen moet je het nieuws over het bedrijf apart bekijken, hun filosofie begrijpen, de kwartaalrapporten lezen, kijken naar de samenstelling van hun schuld, wat de rentelast is, enzovoort. Wat heeft het management gezegd en wat hebben ze achtergehouden? De cijfers alleen zijn dus niet alles.
overzicht
De analyse van de balans en winst-en-verliesrekening is een langdradig onderwerp, maar ik heb geprobeerd de essentie samen te vatten en te ondersteunen met voorbeelden. Fundamentele analisten gebruiken deze stellingen om bedrijven te onderzoeken. Natuurlijk gebruiken ze ook talloze indicatoren, die zijn samengesteld uit de cijfers van de winst-en-verliesrekening; ik heb alleen de typische indicatoren genoemd. Er zijn echter elementen die niet uit de regels van de balans en winst-en-verliesrekening af te lezen zijn, en daar moet je speciale aandacht aan besteden. Fundamentele analyse is geen wondermiddel, maar als je het verstandig gebruikt, kun je je een diepgaander beeld vormen van het bedrijf waarvan je de aandelen gaat kopen.
Omdat dit een heel droog onderwerp is, concentreer je niet op het begrijpen van alles, maar herken gewoon de patronen. Als een bedrijf veel schulden heeft, kijk dan waarom. Als het bedrijf een aandeleninkoopprogramma heeft, maar het aantal aandelen nauwelijks daalt, zegt dat ook veel. Hoge omzet, maar weinig cashflow? De operationele structuur van het bedrijf is waarschijnlijk niet goed. Heeft het bedrijf voldoende middelen om dividend uit te keren? Vragen zoals deze en soortgelijke kunnen worden beantwoord door de balans en winst-en-verliesrekening te begrijpen.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Wat zijn een balans en winst-en-verliesrekening in een vreemde taal?
Omdat de meeste aandelenanalyses in het Engels worden uitgevoerd, is het de moeite waard om enkele termen in het Engels te vermelden om het zoeken in de gegevens te vergemakkelijken. Gelukkig kan kunstmatige intelligentie tegenwoordig elke taal relatief eenvoudig naar uw eigen taal vertalen, maar als u bijvoorbeeld op een grafiek zoekt, is dat niet zo eenvoudig:
- financiële zaken, meestal omvat dit drie subsegmenten
- winst- en verliesrekening (W&V)
- balans
- kasstroomoverzicht
Wat is een IFRS-winst-en-verliesrekening?
De IFRS-winst-en-verliesrekening is een winst-en-verliesrekening volgens de International Financial Reporting Standards (IFRS). Deze winst-en-verliesrekening geeft de winstgevendheid van een bedrijf weer over een bepaalde periode volgens internationale regels. Het Amerikaanse equivalent is GAAPS.
Typische onderdelen van de inhoud van een IFRS-winst-en-verliesrekening kunnen zijn:
- Inkomsten - Winst
- Verkoopkosten / Verkoopkosten (COGS) – Kosten van verkochte goederen
- Brutowinst – Brutowinst
- Ander inkomen – Overige inkomsten
- Distributiekosten – Verkoopkosten
- Administratieve lasten – Administratieve en algemene kosten
- Andere uitgaven – Overige kosten
- Bedrijfsresultaat (EBIT) – Bedrijfsresultaat
- Financiële inkomsten/uitgaven – Resultaat van financiële transacties
- Winst voorafgaand aan de belastingen – Winst vóór belastingen
- Belastinguitgaven – Belastingheffing
- Winst voor het jaar – Resultaat van het lopende jaar (nettowinst)
Wat betekent winst na belastingen?
Bedrijven genereren inkomsten door producten en diensten te verkopen. Er zijn echter veel elementen die u van deze inkomsten moet aftrekken om de juiste statistieken te krijgen:
- brutowinst: de kosten van de verkochte goederen moeten van de opbrengsten worden afgetrokken, d.w.z. opbrengst-COGS
- Bedrijfsresultaat: Verkoop- en marketingkosten, administratiekosten, onderzoek en ontwikkeling en andere bedrijfskosten moeten van de brutowinst worden afgetrokken. Het restant wordt ook wel EBIT genoemd, naar de Engelse afkorting.
- EBITDA-resultaat: ook een Engels acroniem bestaande uit EBIT+amortisatie+afschrijving
- nettowinst:EBITDA-winst na belastingen
EBITDA is de winst die meestal direct vóór belastingen wordt bepaald, maar je moet er nog steeds rentekosten van aftrekken of rente-inkomsten bij optellen. Dit vormt de winst vóór belastingen. Het is niet moeilijk te raden dat als je de belastingen van bovenstaande aftrekt, je de winst na belastingen overhoudt.
Het bovenstaande is interessant omdat je, als je deze indicatoren deelt door de totale omzet, marges krijgt, zoals brutomarge of EBITDA-marge. Dit zijn percentages die de operationele efficiëntie van bedrijven weergeven.
Wat is de betekenis van verwerving?
Acquisitie betekent letterlijk overname, in het Engels afgekort als M&A, wat staat voor fusie en overname. Een bedrijf kan een overname op verschillende manieren uitvoeren: het kan betalen met contant geld, via aandelenverwatering, of het kan ook een lening afsluiten, die allemaal in de winst-en-verliesrekening verschijnen.
Wat is de betekenis van capex en opex?
In het Engels betekent het kapitaalkosten en operationele kosten, dat wil zeggen de uitgaven die opnieuw in de onderneming moeten worden geïnvesteerd om de bedrijfsvoering draaiende te houden. Hoe lager de kapitaaluitgaven van een bedrijf, hoe minder kapitaalintensief het is, zoals softwarebedrijven, verzekeringsmaatschappijen en dienstverleners. Het tegenovergestelde geldt voor kapitaalintensieve bedrijven, zoals mijnbouwbedrijven, nutsbedrijven en voornamelijk industriële bedrijven, waar aanzienlijke investeringen nodig zijn om de bedrijfsvoering draaiende te houden.
Wat betekent schuld?
Het betekent letterlijk schuld wanneer een bedrijf externe middelen aantrekt, in feite een lening, voor zijn activiteiten. Dit bedrag wordt ook opgenomen in de winst-en-verliesrekening, aangezien de lening, naast het verstrekken van financiering aan het bedrijf, ook een rente- en aflossingsverplichting vertegenwoordigt. De nettoschuld wordt berekend door de contanten van de schuld af te trekken. Waar u een negatieve schuld ziet, is de contante waarde groter dan de totale schuld.
Wat betekent EBIT? Wat betekent EBITDA?
EBIT staat voor winst vóór belastingen, terwijl EBITDA hetzelfde is, alleen met toevoeging van afschrijvingen en amortisatie. Bedrijven verwijzen in principe naar hun EBITDA-resultaten omdat de belastingschijven waarover ze belasting moeten betalen in veel landen van jaar tot jaar kunnen verschillen. Het is daarom een relatief exact getal dat de bedrijfsactiviteiten aangeeft.
Interpretatie van de schuldratio
Er zijn verschillende soorten schuldratio's, afhankelijk van de verhouding waarmee de schuld wordt vergeleken. De meest voorkomende zijn de volgende:
- Schuld/eigen vermogen verhouding: totale passiva / eigen vermogen. Dit toont hoeveel HUF aan passiva er is voor elke HUF aan eigen vermogen. Hoe hoger het getal, hoe meer schulden het bedrijf heeft.
- Schuld/activa-ratio: Totale passiva / Totale activa. Dit geeft aan hoeveel van de activa uit externe bronnen zijn gefinancierd. Als deze waarde 0,6 is, dan is 60% van de activa gefinancierd met leningen.
- Verhouding langetermijnschulden: Langlopende schulden / Totale activa. Meet de langlopende schuldenlast van de onderneming.
- Rentedekkingsratio: EBIT / Rentelasten. Dit geeft aan hoe vaak het bedrijf zijn rentelasten kan dekken met zijn bedrijfswinst. Een waarde boven de 3 wordt als acceptabel beschouwd.
- netto schuld/EBITDA: (Langlopende + kortlopende schulden – liquide middelen) / EBITDA. Een van de belangrijkste indicatoren in financiële analyses. Deze geeft aan hoeveel jaar het bedrijf nodig zou hebben om zijn schulden af te lossen met de huidige EBITDA.
Ik ben niet zo'n fan van de rentedekkingsratio, want als je naar een bedrijf moet kijken om te zien of het zijn rentebetalingen op de lange termijn kan dekken, dan zit het meestal in grote problemen. Als deze ratio laag is, betekent dit bijna altijd een dividendverlaging, gedwongen verkoop, aandelenemissie of een vergelijkbare gebeurtenis. De nettoschuld/EBITDA-ratio daarentegen is zeer nuttig en laat duidelijk zien of het bedrijf leningen slechts als hefboom gebruikt of dat het echt in de problemen zit.
Juridische en aansprakelijkheidsverklaring (ook wel disclaimer genoemd): Mijn artikelen bevatten persoonlijke meningen en ik schrijf ze uitsluitend voor mijn eigen vermaak en dat van mijn lezers. De iO ChartsDe artikelen op deze site zijn GEENSzins een uitputtend voorbeeld van beleggingsadvies. Ik heb dat nooit gewild, ik wil dat niet en de kans is groot dat ik dat in de toekomst ook niet zal doen. De informatie die hier wordt verstrekt, is uitsluitend bedoeld ter informatie en mag NIET worden opgevat als een aanbod. De meningsuiting mag NIET worden beschouwd als een garantie om financiële instrumenten in welke vorm dan ook te kopen of verkopen. U bent ALS ENIGE verantwoordelijk voor de beslissingen die u neemt, niemand anders, inclusief ikzelf, zal het risico nemen.
